Oranje bartel-waaierslak

Lengte

Max. ca. 35 mm.

Synoniemen

Karaktersitieke kenmerken

Lichaam, kop, alle uitsteeksels op de kop en de schedes van de cerata zijn semitransparant lichtgrijs. Vertakkingen van de middendarmklier in de cerata zijn rozerood tot lichtrood of roodbruin. Cerata: zonder pigmentstrepen; staan compact op de rug; met een witte pigmentring vlak onder de transparante spitse punt. Rhinoforen met fijne wratachtige rimpels.

Te verwarren met

Lijkt veel op de Slanke waaierslak Microchlamylla gracilis: die soort is echter kleiner; de rhinoforen zijn gladder; cerata staan veel slordiger op de rug en verder uit elkaar; en voedt zich bij voorkeur met hydropoliepen van het geslacht Eudendrium. Juvenielen kunnen ook verward worden met juvenielen van de Witgestreepte waaierslak Fjordia lineata en Dubbelgestreepte waaierslak F. chriskaugei.

Andere kenmerken

Behoort tot de orde Nudibranchia: de echte naaktkieuwige zeenaaktslakken. Lengte tot 35 mm. De hoeken aan de voorrand van de voet steken spits uit. De gladde spitse koptentakels zijn mogelijk net iets langer dan de rhinoforen. De cerata staan in 5-7 paar, nauwelijks te onderscheiden clusters op richels op de zijkanten van de rug. In vergelijking met de Slanke waaierslak Microchlamylla gracilis, met relatief minder ruimte tussen de cerata. Centrale rug en staartpunt zonder cerata. In Scandinavië komt een morfologische variant voor met kortere en mogelijk meer cerata: Coryphella verrucosa subsp. rufibranchialis (G. Johnston, 1832).

Kleur

Het lichaam is semitransparant. Uiterste punt van de cerata is transparant met daaronder een witte pigmentring die de cnidosacs maskeert. Vertakkingen van de middendarmklier in de cerata met een variabele tint rood, soms bruinachtig. Toppen van de koptentakels, rhinoforen en staart met wit oppervlakkig pigment.

Eieren

Een witte, onregelmatig golvende draad met omgeslagen, U-vormige lussen vormt een ongestructureerde compacte kluwen, dat meestal op de prooi wordt afgezet. Het is soms iets forser, maar meestal niet te onderscheiden van de eiersnoeren van andere waaierslakken: Slanke waaierslak Microchlamylla gracilis, Paarse waaierslak, Witgestreepte waaierslak Fjordia lineata en Dubbelgestreepte waaierslak F. chriskaugei.

Prooi

Hydropoliepen, Hydrozoa: de voorkeursprooi is Penneschaft Tubularia indivisa en mogelijk ook andere soorten hydropoliepen.

Endo- en Ectoparasieten

Er zijn momenteel nog geen bevestigde, geregistreerde Nederlandse waarnemingen bekend van ecto- of endoparasitaire copepoda, op of in deze soort.

Seizoenstrend

Er zijn onvoldoende Nederlandse gegevens/waarnemingen om een trend te analyseren. Er zijn geen jaarlijkse Nederlandse waarnemingen. Slechts een zeer beperkt aantal observaties van wrakken in de Nederlandse en Belgische Noordzee: van laat in het voorjaar en de zomer.
Elders in Europa is de soort gedurende het gehele jaar waargenomen met de meeste waarnemingen van februari t/m november.

Verspreiding in Nederland

Vanaf 2017, zelden aangetroffen op scheepswrakken in uitsluitend de Nederlandse Noordzee, o.a. Doggersbank. Geen waarnemingen van de gehele Zeeuwse Delta, Waddenzee of aangespoeld op de Noordzeestranden. In 2010 massaal op wrakken in de zuidelijke Belgische Noordzee aangetroffen.

Verspreiding in Europa

Spitsbergen, Jan Mayen, IJsland, Faeröer, Witte Zee, Finland, Noorwegen, Zweden, Denemarken, Duitsland, Groot Brittannië, Ierland, Nederland, België, Frankrijk en de noordwestelijke Middellandse zee.